Phúc An Nhiên

Kiến thức /

5 Điều có thể bạn chưa biết về mật ong

5 Điều có thể bạn chưa biết về mật ong

Mật ong đã được dùng như là một chất ngọt tự nhiên rất lâu trước khi đường trở nên phổ biến vào thế kỷ 16. Việc sản xuất mật ong phát triển rầm rộ ở Hy Lạp cổ đại và La mã, trong khi những loài động vật khác như gấu, lửng… đã biết bắt các tổ ong mật, đánh đổi những mũi chích để lấy phần thưởng ngọt ngào từ lâu.

Mật ong là một loại chất đặc biệt, và quá trình làm ra nó còn đặc biệt hơn. Hợp chất bao gồm đường, enzim, các khoáng chất, vitamin, và các amino axit không giống với loại chất ngọt nào khác trên trái đất này.

Mật ong tuy có lượng đường fructose cao, nhưng nó lại có nhiều lợi ích khi được dùng để duy trì sức khỏe. Hãy tìm hiểu sơ xem mật ong được làm thế nào bạn nhé:

Mật ong được làm thế nào?

Khoảng 60.000 con ong, bay khắp nơi tìm mật với khoảng cách 89.000Km, viếng thăm hơn 2 triệu bông hoa để làm nên 0.9Kg mật.

Khi mật hoa được thu gom, những chú ong để nó trong dạ dày riêng nơi mật hoa được trộn với các enzim, và sau đó chuyển cho chú ong khác qua đường miệng. Quá trình này lặp đi lặp lại cho đến khi mật hoa chín và sau đó được chuyển vào khoang tổ ong.

Ngay sau đó, các chú ong sẽ dùng cánh để quạt lên chất lỏng này để làm nước bay hơi, tạo thành chất lỏng sệt hơn chính là mật ong. Các khoang tổ ong sau đó sẽ được hàn lại bằng một loại chất lỏng đặc biệt từ bụng của ong, khi khô tạo thành sáp ong.

Có khoảng hơn 300 loại mật ong trên khắp nước Mỹ, mỗi loại có một màu sắc và hương vị đặc trưng tùy thuộc vào nguồn phấn hoa. Mật ong có màu nhạt hơn, ví dụ những loại được làm từ hoa màu cam, thường có vị êm dịu hơn trong khi mật ong có màu đậm, như loại làm từ hoa dại, thường có vị mạnh hơn.

Mật ong, nhất là loại nguyên chất, có một số lợi ích về sức khỏe mà có thể bạn chưa bao giờ nghe nói.

1. Mật ong là thuốc trị ho cực hay

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) xem mật ong như một loại chất làm giảm viêm, có tác dụng giải tỏa sự kích thích trong miệng hoặc cổ họng bằng cách tạo một lớp bảo vệ.

Các nhà nghiên cứu cũng cho thấy rằng mật ong có tác dụng như dextromethorphan, một thành phần phổ biến trong các loại thuốc chống ho, giúp làm giảm ho và các chứng khó ngủ liên quan vì viêm đường hô hấp ở trẻ nhỏ.

2. Mật ong có thể trị vết thương

Mật ong từng là một loại thuốc dân gian chống viêm cho đến đầu thế kỷ 20, lúc mà penicillin bắt đầu xuất hiện và dần thay thế công dụng này của mật ong. Bây giờ thì việc dùng mật ong trong việc trị vết thương lại trở nên rộng rãi khi các nhà nghiên cứu quyết tâm tìm ra làm thế nào mà mật ong giúp chống lại những chứng viêm da nghiêm trọng.

Bản thân mật ong có tính kháng khuẩn, chống nấm và chống ôxy hóa nên nó rất lý tưởng để trị vết thương. Ở Mỹ, một số trung tâm y khoa dùng mật ong Manuka để trị vết thương và băng bó vết bỏng.

Mật ong Manuka được làm từ phấn hoa của cây Manuka (một loại cây thảo dược), và các thử nghiệm lâm sàng đã thấy rằng loại mật ong này có thể diệt tận gốc hơn 250 loại vi khuẩn, kể cả những loại cứng đầu như:

MRSA (methicillin-resistant Staphylococcus aureus)
MSSA (methicillin-sensitive Staphylococcus aureus)
VRE (vancomycin-resistant enterococci)

So với các loại mật ong khác, mật ong Manuka còn có một thành phần khác có khả năng chống vi sinh vật gọi là UMF (Unique Manuka Factor) không tìm thấy trong chất liên quan nào có khả năng chống vi sinh vật như vậy.

Mật ong giải phóng hydro peroxit thông qua một quá trình enzim hóa, nên nó có những khả năng sát trùng, nhưng mật ong Manuka còn chứa “điều gì khác” làm cho nó vượt xa những loại mật ong khác ở khoản diệt vi trùng.
Các nhà nghiên cứu nói rằng bất kỳ loại mật ong chưa xử lý nào cũng giúp trị lành vết thương và vết loét. Trong một nghiên cứu, 58 trong số 59 người có vết thương nói rằng họ có cải thiện đáng kể khi dùng bôi với mật ong.

3. Mật ong giúp cải thiện da đầu

Mật ong pha loãng với một ít nước ấm có thể cải thiện đáng kể chứng viêm da nhờn, là chứng gây ra gàu và ngứa ở da đầu. Sau khi dùng dung dịch này trong khoảng 4 tuần, tất cả các bệnh nhân cho thấy đều thuyên giảm rất nhiều. Theo các nhà nghiên cứu:
“Tình trạng ngứa dịu bớt và chứng tróc da đầu biến mất chỉ trong một tuần. Các tổn thương da được làm lành và mất hoàn toàn sau trong khoảng 2 tuần. Ngoài ra, các bệnh nhận còn cho biết cảm thấy giảm hiện tượng rụng tóc”

4. Giúp tăng cường năng lượng cho cơ thể

Chế độ ăn uống lành mạnh và ngủ hợp lý là cách tốt nhất để giữ nguồn năng lượng luôn tràn trề, nhưng nếu bạn đang tìm cách tăng cường năng lượng, như sau một buổi luyện tập chẳng hạn, thì dùng mật ong rất thích hợp. Nhất là với các vận động viên cần một nguồn năng lượng kéo dài cho thời gian luyện tập lâu hơn.

5. Giảm triệu chứng dị ứng

Mật ong được sản xuất thủ công có thể chứa các bào tử phấn hoa do các chú ong mang từ các cây hoa quanh vùng nên nó có thể chứa một ít chất dị ứng cho cơ thể bạn. Về lý thuyết, điều này có thể kích hoạt hệ miễn dịch của bạn và theo thời gian có thể tăng cường hệ miễn dịch của bạn chống lại nó.

Mật ong trị mụn giộp

Mật ong chất lượng có thể điều trị vết thương tức thì nên nó cũng được dùng như một loại thuốc trị mụn giộp:

  • Nó đẩy chất nhờn khỏi vết thương
  • Lượng đường cao kìm chế sự phát triển của vi sinh vật
  • Enzym của ong khi trộn với mật hoa có thể giúp giải phóng hydro peroxide mức thấp khi mật ong tiếp xúc với vết thương

Trong một nghiên cứu, 16 người trưởng thành có triệu chứng mụn giộp hay tái diễn ở môi và cơ quan sinh dục đã dùng mật ong để điều trị, đồng thời họ cũng được kê đơn dùng thuốc chống virut Acyclovir trong một giai đoạn sau đó. (Thuốc hay mật ong không thực sự trị mụn giộp ở cơ quan sinh dục. Chúng chỉ điều trị triệu chứng)

Điều thú vị là mật ong cho kết quả điều trị tốt hơn. Với chứng mụn giộp ở môi, thời gian phục hồi trung bình là 43% tốt hơn, với chứng mụn giộp ở cơ quan sinh dục là 59% tốt hơn so với Acyclovir. Các cơn đau và vết vảy cũng giảm đáng kể khi dùng mật ong. Hai trường hợp mụn giộp ở môi và 1 trường hợp mụn giộp ở cơ quan sinh dục phục hồi hoàn toàn nhờ mật ong, trong khi không có trường hợp nào hồi phục với Acyclovir.

3 cách làm đẹp bạn có thể tự làm ở nhà với mật ong

Mật ong có tính giữ ẩm, nghĩa là nó có thể hút và giữ ẩm nên nó rất lỷ tưởng để dùng kèm với các loại kem dưỡng ẩm, dầu gội… Ngoài ra với thuộc tính chống vi sinh vật, mật ong cũng là một sản phẩm chăm sóc sức khỏe cá nhân tại nhà.

  • Dầu xả dưỡng tóc mật ong: Trộn 1/2 muỗng mật ong với 1/4 muỗng dầu ôliu. Bôi lần lượt lên tóc của bạn cho đến khi phủ hết tóc. Sau đó dùng khăn tắm phủ đầu trong khoảng 30 phút. Sau đó gội đầu với dầu gội như bình thường và xả sạch.
  • Dầu dưỡng ẩm toàn thân mật ong: Trộn 5 muỗng mật ong, 2 muỗng tinh dầu hoa hồng và 2 ly dầu hạnh nhân vào chai. Sau đó xoa lên vùng da ướt.
  • Thuốc rửa hạnh nhân mật ong: Trộn 3 muỗng mật ong, 1 muỗng dầu ôliu, 6,5 muỗng dầu hạnh nhân tinh luyện. Sau đó bôi dung dịch này lên mật nhẹ nhàng và sau đó rửa sạch với nước ấm.

Hiệp hội các khách hàng tiêu dùng sản phẩm hữu cơ (OCA – Mỹ) cũng gợi ý công thức làm thuốc trị ho thích hợp để bạn cất giữ trong những tháng mùa đông:

Hỗn hợp trị ho mật ong – chanh

Chanh giúp tăng cường sức khỏe bằng cách nhanh chóng tăng tính kiềm trong cơ thể của bạn, còn mật ong sẽ diệt các vi khuẩn trong khi vẫn làm giảm chứng đau họng.

  • Cho khoảng nửa lít mật ong thô vào nồi và để lên bếp (hoặc lò điện) và đun rất nhỏ lửa (Đừng cố “luộc” mật ong vì nó thay đổi thuộc tính của mật ong)
  • Lấy một quả chanh và luộc trong một nồi khác trong khoảng 2, 3 phút để làm mềm chanh và diệt các vi khuẩn trên vỏ chanh. Sau đó để chanh nguội vừa và cắt thành từng lát, sau đó cho nó vào nồi mật ong đang đun.
  • Trộn hỗn hợp này và để trong khoảng 1 giờ.
  • Sau đó bạn hãy gỡ hết hạt của chanh ra khỏi hỗn hợp.
  • Để nguội, sau đó cho vào chai hoặc lọ và đậy kín, bảo quản trong tủ lạnh.

Bạn có thể giữ hỗn hợp này trong tủ lạnh trong khoảng 2 tháng. Để giảm ho, uống 1/2 muỗng cho trẻ sơ sinh và 1 muỗng cho trẻ lớn hơn hoặc người lớn, khoảng 4 lần/ngày hoặc hơn nếu cần.

Mật ong có vị trí hàng đầu trong những chất ngọt tự nhiên. Điều quan trọng bạn cần biết là không phải loại mật ong nào cũng được làm ra như nhau. Tính kháng khuẩn của một số mật ong này có thể cao hơn 100 lần so với mật ong khác, trong khi đó những loại mật ong đã xử lý, tinh luyện thường thiếu nhiều thuộc tính so với mật ong nguyên chất. Những loại mật ong bình dân bày bán trong siêu thị, cửa hàng thường đã được xử lý.
Mật ong qua xử lý thường bị loại bỏ mất các vi phân tử từ phấn hoa, làm hỏng các tiêu chuẩn về mật ong của các cơ quan và tổ chức thế giới về an toàn thực phẩm. Tổ chức Y tế thế giới, Ủy ban Châu Âu và nhiều tổ chức khác cho rằng khi không có phấn hoa, không có cách nào để xác định mật ong có nguồn gốc an toàn và hợp lệ hay không.
Khi mua mật ong, hãy chắc là bạn mua loại thô, không qua lọc và 100% nguyên chất từ nguồn có uy tín.

Mật ong nên được dùng điều độ

Mật ong có nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng nó cũng có lượng đường fructose khá cao, khoảng 53%. Mỗi muỗng mật ong có khoảng 4gram fructose, nghĩa là nó có thể làm trầm trọng thêm chứng kháng insulin đã có sẵn trong cơ thể và làm suy yếu cơ thể nếu bạn dùng quá mức. Vì vậy nên khi dùng mật ong, hãy tính toán cẩn thận lượng fructose (bao gồm trong cả hoa quả) bạn dùng mỗi ngày, và chỉ nên dùn dưới 25gram mỗi ngày.

Và cũng lưu ý rằng nếu bạn bị kháng insulin (giả sử bạn đang dùng thuốc trị huyết áp cao, cholesterol, tiểu đường, hoặc bị béo phì), bạn nên tránh tất cả các chất ngọt, bao gồm cả mật ong, vì bất kỳ chất ngọt nào cũng làm tăng sự nhạy cảm insulin và làm tệ hơn chứng kháng insulin. Tuy nhiên nếu bạn khỏe mạnh, dùng mật ong điều độ sẽ có nhiều tác dụng tốt như đã nói ở trên.